Skrót wiadomości - wtorek, 11 czerwca, 17.00
Przegląd najważniejszych wiadomości gospodarczych, krajowych i ze świata.
MAKROEKONOMIA, WSKAŹNIKI
MF chce, aby zmienioną stabilizującą regułę wydatkową (SRW) po raz pierwszy zastosować do projektu budżetu na 2025 rok - podano w ocenie skutków regulacji projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych, skierowanego we wtorek do konsultacji.
W rejestrze REGON w maju zarejestrowano 30.349 firm; o 10,8 proc. mniej mdm - podał GUS.
Analiza przeszło 68,4 tys. cen detalicznych wykazała, że w maju 2024 r. codzienne zakupy zdrożały średnio o 2,9 proc. rdr, a najbardziej podrożały słodycze i desery - wynika z raportu "Indeksu cen w sklepach detalicznych". W kwietniu ceny wzrosły w sklepach o 2,4 proc rdr.
Stopa bezrobocia w Wielkiej Brytanii w okresie II-IV wyniosła 4,4 proc., wobec 4,3 proc. w I-III - podało w komunikacie biuro statystyczne. Analitycy spodziewali się, że w tym czasie stopa bezrobocia wyniesie 4,3 proc.
W USA wskaźnik optymizmu wśród drobnych przedsiębiorców wzrósł w maju do 90,5 pkt. wobec 89,7 pkt. miesiąc wcześniej - poinformowała Krajowa Federacja Niezależnej Przedsiębiorczości (NFIB) w komunikacie.
BUDŻET, DŁUG
Zadłużenie Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na koniec I kwartału wyniosło 180,32 mld zł wobec 170,03 mld zł na koniec IV kwartału - podało w komunikacie Ministerstwo Finansów.
W ramach Platformy Zrównoważonych Finansów finalizowane są prace nad projektem tzw. Mapy Drogowej dla rozwoju zrównoważonych finansów w Polsce - poinformował wiceminister finansów Jurand Drop. Celem projektu jest przyspieszenie transformacji polskiego rynku finansowego w kierunku zrównoważonych inwestycji i finansowania, z naciskiem na neutralność klimatyczną.
W Monitorze Polskim opublikowano uchwałę rządu wspierającą zarządców infrastruktury kolejowej, a program o horyzoncie do 2028 roku wart jest 49,2 mld zł.
SPÓŁKI
Alior Bank przeprowadzi emisję obligacji o wartości do 550 mln zł - podał bank w komunikacie. W związku z dużym zainteresowaniem, wyrażonym w trakcie budowy księgi popytu, bank podjął decyzję o zwiększeniu pierwotnie zakładanej kwoty emisji wynoszącej do 400 mln zł. Wartość nominalna jednej obligacji oraz jej cena emisyjna wynosi 500 tys. zł
CampusAI pozyskał 40 mln zł na przyspieszenie rozwoju i globalną ekspansję CampusAI - platformy do nauki i współpracy z AI. Dzięki tym środkom spółka m.in. wejdzie na co najmniej 10 nowych rynków i planuje pozyskać 200 tys. klientów - poinformował CampusAI w komunikacie prasowym.
Akcjonariusze Izolacji Jarocin zdecydowali o wypłacie 0,10 zł dywidendy na akcję - poinformowała spółka w komunikacie. Na wypłatę dywidendy spółka przeznaczy 380 tys. zł z ubiegłorocznego zysku.
Ministerstwo Sportu przeznaczyło ponad 300 mln zł na program "Aktywna Szkoła", którego celem jest otwieranie dla dzieci i dorosłych szkolnych obiektów sportowych po lekcjach, w weekendy i wakacje. "Chcemy, by każdy obywatel wiedział, że obiekt przyszkolny należy także do niego" - powiedział we wtorek szef resortu Sławomir Nitras.
Skanska sprzedała szwedzkiej firmie Eastnine AB biurowiec Nowy Rynek E w Poznaniu za ponad 79 mln euro - podała Skanska w komunikacie prasowym.
Akcjonariusze Aplisensu zdecydowali, że z zysku za 2023 r. spółka przeznaczy na wypłatę dywidendy 11,1 mln zł, co daje 1 zł dywidendy na akcję - poinformował Aplisens w komunikacie.
Fabrity Holding szuka celów akwizycyjnych w Polsce i za granicą. Pakiety większościowe przejmowanych firm chce nabywać ze środków własnych, a następnie pakiety mniejszościowe za nowe akcje Fabrity - poinformował podczas telekonferencji dla mediów prezes Tomasz Burczyński.
Światłowód Inwestycje ma 500 tys. aktywnych usług na swojej sieci światłowodowej, z dotarciem do 1,8 mln gospodarstw domowych - poinformowała spółka w komunikacie prasowym.
Walne Zgromadzenie Mangata Holding zdecydowało o przeznaczeniu na dywidendę z zysku netto wypracowanego w 2023 roku 45,1 mln zł, czyli 6,75 zł na akcję - podała spółka w komunikacie.
Grupa Mirbud w maju podpisała umowy na łączną kwotę 969 mln zł netto. Portfel zamówień grupy do realizacji do 2028 roku wzrósł do wartości 6,1 mld złotych netto - podała spółka w komunikacie prasowym.
PragmaGO wyemituje 300.000 obligacji serii C4 o wartości nominalnej 100 zł każda, łączna wartość nominalna obligacji wyniesie 30 mln zł - podała PragmaGO w komunikacie. Obligacje emitowane są w ramach IV Publicznego Programu Emisji Obligacji. Cena emisyjna obligacji to 100 zł.
WALUTY
W ślad za umacniającym się dolarem, polska waluta osłabia się do ok. 4,34/EUR. Podobna tendencja panuje na innych rynkach wschodzących. Rentowności SPW pozostają stabilne. Zdaniem ekonomistów, w krótkim terminie kurs EUR/PLN może dojść do ok. 4,35-4,36, a krajowe obligacje mogą się osłabić.
Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 1,0730 USD i 168,46 JPY - podał bank na swojej stronie internetowej.
ENERGETYKA, PALIWA
Ministerstwo Przemysłu uważa, że przepisy projektowanego rozporządzenia o wymaganiach jakościowych paliw stałych wyprą krajowy węgiel.
Rosyjski państwowy koncern energetyczny Gazprom wydobył w 2023 r. 359 mld m3 gazu ziemnego - podała w poniedziałek spółka, publikując raport roczny. To najniższy wynik w historii założonego w 1989 r. koncernu, od 2022 r. wydobycie spadło o 13 proc., od 2021 r. - niemal o jedną trzecią.
Aramco Fuels Poland chce zbudować własną sieci stacji paliw w Polsce w ramach programu "Energia paliw" - wynika z informacji spółki. Analityk e-petrol.pl Jakub Bogucki uważa, że może to być trudne do realizacji i wszystko rozbije się o warunki zaproponowane stacjom paliw.
OPINIE, PROGNOZY
Prognoza netto zatrudnienia dla Polski na III kwartał 2024 roku, po uwzględnieniu korekty sezonowej, wynosi +14 proc., o 2 pkt. proc. więcej kdk oraz tyle samo rdr - podał Manpower.
Proponowany w ustawie kształt Rady Fiskalnej niesie za sobą wiele ryzyk dla jej funkcjonowania - wskazują w raporcie ekonomiści mBanku. Kluczowe będą reputacja i autorytet jej członków, choć stworzenia ciała, które ma cieszyć się poważaniem szerokiej opinii publicznej i rynków będzie bardzo trudne.
Przed branżą medtech i biotech w Polsce etap walidacji, sprawdzenia, czy spółkom uda się zrealizować plany - ocenili eksperci podczas konferencji "Kapitał na Zdrowie". Ich zdaniem, na rynku jest mało podmiotów inwestujących w branżę, a wyzwaniem jest także np. finansowanie bardziej zaawansowanych faz projektów.
POZOSTAŁE WIADOMOŚCI GOSPODARCZE
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), Inspekcja Handlowa (IH) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) sprawdziły 36 modeli pomp ciepła produkowanych poza Unią Europejską; 94 proc. z nich nie spełniło wymagań formalnych - napisał UOKiK w informacji prasowej.
W I kwartale 52,85 proc. pociągów towarowych dotarło punktualnie do stacji końcowej, co oznacza wzrost o 2,47 pkt. proc. kdk i 4,37 pkt. proc. rdr - podał Urząd Transportu Kolejowego.
45 proc. polskich konsumentów zamawia produkty za pośrednictwem mediów społecznościowych, a 80 proc. firm korzystających z tego kanału sprzedaży potwierdza, że pozwoliło im to poprawić lub znacznie poprawić przychody - wynika z badania Adyen Retail Report.
Resort rolnictwa chce zerowej stawki podatku akcyzowego na cydr i perry, liczy na istotny wzrost produkcji tych napojów - napisał minister Czesław Siekierski w piśmie do resortu finansów.
Polskie porty morskie stawiają na inwestycje - poinformowali przedstawiciele zarządów krajowych portów. Wskazywali na potrzebę rozwoju infrastruktury kolejowej.
Liczba cudzoziemców wykonujących w Polsce pracę w końcu grudnia wyniosła 1015,1 tys. osób, o 4,2 proc. więcej rdr - podał GUS.
37 polskich firm znalazło się w rankingu najszybciej rozwijających się spółek technologicznych - poinformowała we wtorek firma Deloitte w raporcie. Tegoroczny ranking został zdominowany przez producentów oprogramowania.
Wartość aktywów PPK w maju wzrosła do 26,7 mld zł z 25,59 mld zł w końcu kwietnia - poinformował PFR Portal PPK.
Proponowana nowelizacja ustawy przywracająca handel w niedzielę uderza w małych i średnich przedsiębiorców; oznacza podniesienie kosztów, co doprowadzi do zamknięcia wielu lokalnych sklepów - ocenił we wtorek prezes Polskiej Izby Handlu Maciej Ptaszyński.
W tym roku, do 11 czerwca br., na terytorium Polski stwierdzono 5 ognisk ASF u świń w czterech województwach (lubelskie, warmińsko-mazurskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie) - poinformowało we wtorek ministerstwo rolnictwa, przypominając rolnikom o konieczności przestrzegania zasad bioasekuracji.
WYDARZENIA Z KRAJU
W marcu premier Tusk zadecydował o przywróceniu zlikwidowanych przez rząd premier Szydło dziesięciu delegatur Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Zaczną one na nowo funkcjonować od 1 lipca – przypomniał we wtorek szef MSWiA Tomasz Siemoniak.
W ostatnich tygodniach aresztowano dziesięć osób bezpośrednio zaangażowanych w akty dywersji i sabotażu w Polsce; mamy powody sądzić, że to nie są ostatnie tego typu zdarzenia - powiedział we wtorek premier Donald Tusk podczas spotkania z wojewodami w Białymstoku.
Wiceszef MON Stanisław Wziątek powiedział, że zgodnie z nowymi przepisami przygotowanymi przez MON użycie przez żołnierzy broni nie będzie traktowane jako potencjalne przestępstwo. Chodzi o to, by żołnierz nie obawiał się użycia broni w sytuacji zagrożenia - dodał.
Rzeczpospolita uczyni wszystko i nie spocznie, dopóki bandyta, który w bestialski sposób zaatakował polskiego żołnierza, nie zostanie schwytany - zapewnił we wtorek wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, odnosząc się do śmierci żołnierza zaatakowanego na granicy nożem.
Powołanie biura pomocy prawnej, które wspierałoby żołnierzy, funkcjonariuszy Straży Granicznej czy policjantów - w szczególności w sprawach dotyczących użycia przez nich broni - zapowiedział wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz. Chodzi o możliwość skorzystania z bezpłatnej pomocy prawnika - dodał.
Na granicy działają teraz grupy zorganizowane, sterowane przez Białoruś czy Rosję, wyposażane w sprzęt zagrażający życiu i zdrowiu; potrzebne są działania o charakterze prewencyjnym i walki z tłumem, stąd skierowanie tam m.in. żołnierzy i policjantów po misjach w Kosowie - przekazał we wtorek szef MON.
Drogą do przekonania premiera do słuszności projektu rozporządzenia ws. odbudowy zasobów przyrodniczych (NRL) jest przekonanie rolników - wynika z wypowiedzi wiceminister klimatu Urszuli Zielińskiej. Dodała, że projekt nie nakłada obowiązków na rolników, tylko pewne obowiązki na państwo.
Wynik Trzeciej Drogi w wyborach do PE nie jest powodem do radości, więc trzeba wyciągnąć wnioski; ale jestem za tym, byśmy w ramach swoich partii utrzymali tę współpracę - powiedział wicepremier i lider PSL Władysław Kosiniak-Kamysz. Według niego nie należy podejmować "żadnych pochopnych decyzji".
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce zostało wybranych 53 europosłów: 32 pojedzie do Brukseli po raz pierwszy, 21 zostało wybranych po raz kolejny. Nowicjuszami w PE będą m.in. Borys Budka, Marcin Kierwiński, Dariusz Joński z KO, Piotr Müller i Waldemar Buda z PiS oraz Grzegorz Braun z Konfederacji.
Okręg warszawski oraz okręg obejmujący Dolny Śląsk i Opolszczyznę zdobyły po dwa mandaty do PE więcej niż w wyborach w roku 2019. Dwa mandaty stracił natomiast okręg nr 13 obejmujący województwa lubuskie i zachodniopomorskie.
Prokuratura Regionalna w Krakowie prowadzi postępowanie przygotowawcze w sprawie zainstalowania przez hakerów oprogramowania wywołującego blokowanie pociągów Impuls wyprodukowanych przez nowosądecki Newag – przekazała PAP we wtorek rzeczniczka prokuratury Katarzyna Duda.
Zarzuty o charakterze korupcyjnym usłyszało 3 nowych podejrzanych w śledztwie dotyczącym nieprawidłowości na prywatnych uczelniach. Sąd przedłużył też tymczasowe aresztowanie wobec dotychczasowych podejrzanych - poinformował we wtorek rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak.
Błędy podczas projektowania i budowy zapory w Wilkowicach (Śląskie) były przyczyną fiaska tej inwestycji – ustaliła NIK. Izba w raporcie wskazała, że straty sięgnęły 6 mln zł. Odpowiada za nie nieistniejący katowicki Śląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.
WYDARZENIA Z ZAGRANICY
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen obiecała we wtorek Ukrainie miliardy euro pomocy od Unii Europejskiej. Podczas odbywającej się w Berlinie konferencji w sprawie odbudowy Ukrainy zapowiedziała, że 1,9 mld euro pomocy finansowej zostanie wkrótce uruchomione dla tego kraju.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział we wtorek w Berlinie, że jego kraj potrzebuje co najmniej siedmiu systemów obrony powietrznej Patriot, aby skutecznie odpierać rosyjskie ataki. "Obrona powietrzna jest odpowiedzią na wszystko" - oświadczył Zełenski na konferencji w sprawie odbudowy Ukrainy.
Władze USA zezwoliły ukraińskiej jednostce wojskowej Azow z burzliwą przeszłością na korzystanie z amerykańskiej broni - poinformował dziennik "Washington Post", powołując się na Departament Stanu USA. Żołnierze Azowa byli oskarżani o skrajnie nacjonalistyczne sympatie.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował w poniedziałek późnym wieczorem o swoim przyjeździe do Berlina, gdzie spotka się z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem i weźmie udział w konferencji na temat odbudowy swojego kraju. Wygłosi także przemówienie w Bundestagu.
Na rozpoczętej we wtorek w Berlinie konferencji poświęconej odbudowie Ukrainy, kanclerz Niemiec Olaf Scholz wezwał do zwiększenia wsparcia dla ukraińskiej obrony powietrznej. Zaapelował do sojuszników by pilnie przyłączyli się do odpowiedniej inicjatywy niemieckiej "wszystkim, co możliwe”.
Pomoc w wysokości 140 milionów euro na odbudowę infrastruktury i innych kluczowych sektorów na Ukrainie zapowiedział we wtorek szef MSZ Włoch, wicepremier Antonio Tajani podczas berlińskiej konferencji na temat odbudowy kraju zaatakowanego przez Rosję. Poinformował też o nowym pakiecie pomocy wojskowej.
Ministerstwa finansów Ukrainy i Niemiec podpisały we wtorek w Berlinie deklarację o zacieśnieniu współpracy dwustronnej na rzecz wsparcia odbudowy Ukrainy po wojnie z Rosją – podała agencja Reuters.
Komisja Europejska zaproponowała we wtorek przedłużenie tymczasowej ochrony dla osób uciekających przed inwazją Rosji na Ukrainę o kolejny rok - od 5 marca 2025 roku do 4 marca 2026 r.
Rozpoczął się drugi etap ćwiczeń z użycia niestrategicznych sił jądrowych – powiadomiło we wtorek rosyjskie ministerstwo obrony. Mają one na celu „podtrzymanie gotowości wojsk i sprzętu jednostek zastosowania bojowego” Rosji i Białorusi.
Rosja ograniczyła ataki na Charków po tym, jak USA zgodziły się na wykorzystywanie ich pocisków do uderzeń na cele w Rosji, skąd bombardowane jest to miasto – napisała we wtorek agencja Reutera, która rozmawiała o tym w Berlinie z merem Charkowa Ihorem Terechowem.
Rosja zwiększyła swoje zaangażowanie militarne w Libii, ponieważ w portowym Tobruku chce utworzyć swoją bazę wojskową, z której przy użyciu pocisków Kalibr mogłaby zagrozić całej Europie.
Decyzja prezydenta Francji Emmanuela Macrona o rozwiązaniu Zgromadzenia Narodowego wynika z jego potrzeby kontroli nad biegiem wydarzeń, prezydent nie chce stracić inicjatywy - ocenia w rozmowie z PAP osoba z otoczenia szefa francuskiego państwa.
Szef prawicowej partii Republikanie Eric Ciotti opowiedział się we wtorek za sojuszem ze skrajnie prawicowym Zjednoczeniem Narodowym (RN) Marine Le Pen i Jordana Bardelli w przedterminowych wyborach parlamentarnych we Francji. Wielu ważnych polityków Republikanów dystansuje się od tego kroku.
Rada Bezpieczeństwa ONZ przegłosowała w poniedziałek rezolucję popierającą promowaną przez USA i złożoną Hamasowi propozycję planu zawieszenia broni zmierzającego do zakończenia walk w Strefie Gazy. Jest to część wysiłków USA, by wywrzeć presję na Hamas w tej sprawie.
Sekretarz stanu USA Antony Blinken oświadczył we wtorek, że głosowanie Rady Bezpieczeństwa ONZ ws. zawieszenia broni w Strefie Gazy pokazało, że świat popiera promowaną przez USA propozycję rozejmu, a Izrael "potwierdził swoje zaangażowanie". Tylko jedna strona nie opowiedziała się za planem i jest to Hamas - oznajmił.
Stany Zjednoczone przeznaczą 400 mln dolarów na pomoc humanitarną dla Palestyńczyków ze Strefy Gazy, gdzie trwa wojna organizacji terrorystycznej Hamas z Izraelem - ogłosił we wtorek przebywający w Jordanii sekretarz stanu USA Antony Blinken, który wcześniej składał wizytę w Tel Awiwie.
Ogłaszając przedterminowe wybory po niedzielnym zwycięstwie Zjednoczenia Narodowego, prezydent Francji Emmanuel Macron postawił na ryzykowny zakład, że Francuzi nie są gotowi dać władzę partii Marine Le Pen - komentuje w poniedziałek "Washington Post".
36 proc. Francuzów ma nadzieję na wygraną skrajnie prawicowego Zjednoczenia Narodowego (RN) w przedterminowych wyborach parlamentarnych - wynika z sondażu dla tygodnika "Paris Match", opublikowanego we wtorek. Sondaż nie jest badaniem prognozującym wyniki głosowania.
Według wciąż niepełnych danych podanych we wtorek przez Parlament Europejski frekwencja w wyborach europejskich wyniosła 50,93 proc. Najniższa była w Chorwacji i Litwie - poniżej 30 proc., a najwyższa w Belgii i Luksemburgu - powyżej 80 proc. Polska uplasowała się na 18. miejscu.
Chorwacja odnotowała w niedzielnych wyborach do Parlamentu Europejskiego najniższą frekwencję spośród wszystkich państw Unii Europejskiej. W kraju, który do UE dołączył w 2013 roku, w wyborach do PE zagłosowało 21,34 proc. uprawnionych do tego wyborców - poinformował w poniedziałek portal Index.
Pojawienie się partii TISZA Petera Magyara skomplikowało nam życie, bo musieliśmy pokonać dwie opozycje, starą i nową – powiedział w poniedziałek wieczorem premier Węgier Viktor Orban w wywiadzie dla publicznej telewizji.
Prezydent Brazylii Luiz Inacio Lula da Silva w rozmowie telefonicznej z Władimirem Putinem bronił propozycji zorganizowania negocjacji pokojowych z udziałem zarówno Rosji, jak i Ukrainy – ogłosił w poniedziałek brazylijski pałac prezydencki.
Około 20 północnokoreańskich żołnierzy na krótko przekroczyło w niedzielę granicę lądową między oboma Koreami; wycofali się po strzałach ostrzegawczych ze strony wojska Korei Południowej - poinformowało we wtorek Dowództwo Połączonych Szefów Sztabów (JCS). Do zdarzenia doszło krótko przed wznowieniem transmisji przekazów propagandowych z Południa.
Zakończono pomyślnie trzy fazy badań klinicznych pierwszej podwójnej szczepionki w technologii mRNA przeciwko grypie i Covid-19. Okazała się ona równie skuteczna, jak oddzielne szczepienia przeciwko tym zakażeniom.
W wieku 81 lat burmistrz małej miejscowości Marsaglia w Piemoncie na północy Włoch została wybrana na ósmą kadencję. Rekord ten padł podczas częściowych wyborów lokalnych, które odbyły się razem z głosowaniem do Parlamentu Europejskiego.
W Grecji we wtorek zaczyna się pierwsza fala upałów w tym sezonie, która potrwać ma do czwartku. W niektórych miejscach termometry mają pokazać nawet 43 stopnie C. Niektóre szkoły zamknięto, część pracowników budżetówki pracuje zdalnie, wydano ostrzeżenie przed pożarami.(PAP Biznes)
asa/ ana/